Korte beschrijving van de bunker
|
- Uitwendige kenmerken.
- Een ruw stenen uiterlijk van het type Tirools gebocheld (Tyrolienne Mamelonné).
- Origineel geverfd met een geelbruine grondverf. Dit kan men onder andere afleiden uit de kleur die men ziet aan de binnenkant van het schietgat voor grof geschut. Dit werd in het algemeen meegeschilderd in dezelfde kleur als de grondverf. Soms zette men hier ook nog de camouflagevlekken op verder maar dit gebeurde niet altijd.
- De schietgaten zaten verborgen achter metalen valluiken. Voor de mitrailleur was dit 0.96m x 0.37m (BxH), voor het C47 kanon 1.47m x 0.845m (BxH).
- Om de koepel te bereiken waren er vanuit de mitrailleurkamer 6 stijgijzers voorzien.
- Vanuit deze koepel vertrok 3.50m stemdragerbuis om orders naar de mitrailleurschutter te kunnen doorgeven. Dit waren buizen van 1" op beide uiteinden voorzien van een trechtervormig uiteinde.
- In het toegangssas was een sterfput met metalen rooster voorzien.
- Het toegangssas en de mitrailleurkamer werden gescheiden door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
- De eigenlijke toegang tot het sas van de mitrailleurkamer was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
- In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
- De eigenlijke toegang tot de kanonkamer was afgesloten met een traliehek in smeedijzer, openend in twee richtingen van elk 1.10m x 2.10m (BxH).
- In elke kanonkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 speciaal in de bodem ingewerkt staketsel op een zeer kort spoor om scharnierend het C47 kanon zeer snel te kunnen veranderen van vuurrichting
- Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
- De bunker was deels in te werken in het landschap. Het was zeker nooit de bedoeling de bunker te gaan accentueren of te laten opvallen in het landschap.
- Structuur.
- De bunker is opgebouwd als twee gescheiden bunkerruimtes.
- Enerzijds is er de ruimte voor een mobiel 47mm kanon en anderzijds een mitrailleurkamer met achteraan een koepel en een sas.
- Opmerkingen.
- Het is een voorliniebunker op de linker kant van Muntekouter tussen Mu3 (350 m) en Mu6 (155 m). Hij is in hoek opgesteld met Mu4 (100 m), een kleiner bunkertje in 2e linie op de eigenlijke voorlinie, zodat ze samen een groter gezichtsveld en vuurbereik hebben.
- Naast de standaard voorziene opstelling van een Maximmitrailleur was de mitrailleurkamer ook uitgerust voor het plaatsen van een Hotchkiss- of Coltmitrailleur.
- De bunker werd gebouwd op de scheidingslijn van 2 grotere landbouwpercelen.
- Voor de bouw van deze bunker werd in totaal een perceel onteigend van 2 are 71 ca.
- Enerzijds was er de onteigening van 1 are 77 ca van de noordoostelijke hoek van een perceel landbouwgrond gekend als Baaigem, unieke sectie, kadastraal perceel 19.
- Dit was eigendom van de Heer Joseph Eeckhout, gemeente-ontvanger te Baaigem.
- De bijhorende akte werd getekend op 3 mei 1935 voor de som van 1100 BEF.
- Bijkomende bevatte de akte een clausule zodat de eigenaar jaarlijks na het tekenen van de akte een intrest ontving van 5% op dit bedrag, wat neerkwam op 55 BEF per jaar.
- Daarnaast werd er nog eens bijkomend 94 ca onteigend van een kleiner landbouwperceeltje gekend als Baaigem, unieke sectie, kadastraal perceel 11.
- Omdat het onteigende perceel niet direct bereikbaar was via bestaande wegels was er een permanente erfdienstbaarheid nodig om deze ten allen tijde te kunnen bereiken. Deze verliep over een strook van 2 meter breed op de rand van ditzelfde perceel 11 met perceel 19 over een lengte van 64 meter tot de onverharde wegel die langs bunkertje Mu4 liep en noordwaarts over Muntekouter liep.
- Om de bouw van de bunker mogelijk te maken moest voorgaande strook van 2 meter breed ruimer worden voorzien als een strook van 5 meter breed. Dit gebeurde door voorgaande strook bijkomend tijdelijk te verbreden tot 5 meter breed op ditzelfde perceel 11. Deze tijdelijke erfdienstbaarheid was maar 8 maanden.
- Deze 2e akte voor een bijkomende onteigening en zowel de permanente en de tijdelijke erfdienstbaarheid werd afgehandled met de landbouwersfamilie Meirsschaut uit Baaigem.
- De akte werd voor akkoord getekend op 13 september 1935 voor de totaalprijs van 1050 BEF.
- Bijkomende bevatte deze akte eveneens de clausule zodat de eigenaar jaarlijks na het tekenen van de akte een intrest ontving van 5% op dit bedrag, wat hier neerkwam op 52,50 BEF per jaar.
- Ook hier zit er tussen beide aktes qua datum van afhandelen een verschil van 4 maanden.
- Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
- Ondanks dat het terrein voor de bouw van de bunker ooit werd onteigend kregen de verschillende betrokken percelen origineel in het toenmalige kadaster toen geen nieuwe kadasternummers of aparte indexen toegekend.
- De bunker is heden op het kadaster nog altijd terug te vinden als aparte perceeltjes en de huidige situatie is zeer verwarrend. Zo heeft de helft van de bunker die ooit lag op perceel 11, een apart kadasternummer 11a gekregen en is de rest van dat perceel 11b geworden. Er is geen sprake meer van de 94 ca die ooit van dat perceel voor de bunker werden onteigend. De bunker wordt letterlijk beperkt tot zijn huidige bebouwde randen.
- Het gedeelte ooit onteigend op perceel 19 is nog altijd terug te vinden als een apart perceeltje 19b. De rest van het originele perceel 19, werd perceel 19a.
- Gezien deze bunker in 1961 nog altijd aangeduid stond als niet opnieuw verkocht aan vroegere eigenaars, zal dit allicht ook heden ten dagen nog altijd zo zijn. Wel is de situatie met het ooit deels onteigende perceeltje op perceel 11 wel zeer raar en zeker niet correct weergegeven op het huidige kadaster.
- Het schietgat voor grof geschut is gedeeltelijk vrij, dat voor de mitrailleur volledig. De toegang tot de kanonkamer is vrij. Deze tot de mitrailleurruimte is nog volledig dichtgemetst.
- Er is geen directe schade te zien die zou zijn veroorzaakt door strijd.
- Doordat de bunker ooit grondig werd ontdaan van overtollig ijzer voor de Duitse oorlogsindustrie en deze een koepel had die zeker werd verwijderd, is ook de rest van het ijzer wel grotendeels verwijderd uit de beide kamers.
- Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject E terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 84.555,94 Bef gekost hebben.
- Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 114.805,94 Bef hebben gelegen.
- Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
|
Vrij bleke voorstudie van deze mitrailleur-kanonbunker |
|
|
Detail horende bij zelfde voorstudie. |
|
|
Zeer duidelijke kadastrale schets van deze bunker Mu5. Je ziet heel duidelijk de wegel noordelijk lopen waar op de grens van perceel 12bis en 10 de bunker Mu4 ligt.
De erfdienstbaarheden kwamen letterlijk vanaf deze wegel.
|
|
|
Terreinschets horende bij deze zware bunker. Hij blijkt volgens deze schets ook deels uitgegraven geweest te zijn voor het schietgat van het 47mm kanon.
De stippellijn doorheen de bunker is de grenslijn tussen de 2 percelen waarop werd onteigend.
|
|
|
Origineel grondplan van deze bunker. Kanon- en mitrailleurbunkergedeelte zijn totaal gescheiden. |
|
|
Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan dwars doorheen de mitrailleurkamer met de koepel en de kanonkamer.
De kruisjes zijn de centers van de schietgaten.
|
|
|
Doorsnede CD bij bovenstaand grondplan is een langsdoorsnede doorheen de mitrailleurkamer. |
|
|
Doorsnede EF bij bovenstaand grondplan geeft de langsdoorsnede van de kanonkamer. |
|
|
Kadasterplan anno 2015. De situatie waarop het bunkertje Mu5 wordt getekend is uiterst merkwaardig.
Op perceel 11 is het onteigende perceel beperkt tot de randen van de betonnen bunker. Het bunkergedeelte werd perceel 11a. De rest van het perceel 11b.
Het ooit onteigende gedeelte op perceel 19 is nu nog terug te vinden als perceel 19b. De rest van het perceel is 19a geworden.
Alles wat hier te zien is laat uitschijnen dat de bunker nog niet opnieuw zal verkocht zijn en allicht nog altijd officieel te koop zal staan.
|
|
|
Vooraanzicht op deze mitrailleur-kanonbunker met origineel bovenaan een koepel anno 1995. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Zicht op de rechter zijkant, inclusief het oreillon dat extra bescherming biedt aan het mitrailleurschietgat. Het mitrailleurschietgat was toen al vrij. Het schietgat voor het kanon was beperkt geopend zoals het heden nog altijd is. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Het toegangscomplex met links de toegang tot de mitrailleurkamer. Rechts de kanonkamer. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Binnenzicht in de kanonkamer uit dezelfde periode. Ook heel interessant aan deze foto is dat op de linker binnenmuur een lichtgroene tint staat. Dit is allicht geen later gekladder maar naar alle waarschijnlijkheid bijkomende camouflagekleur om doorheen het schietgat het witte pleisterwerk te verbergen. Dit type van camouflage vindt men bij meerdere bunkertjes op Muntekouter terug, oa ook bij Mu3. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Foto daterend uit 2000. Rechter zijkant van deze bunker gecamoufleerd met een gebobbelde Tiroolse uiterlijk. (Foto: Collectie De Muntenaar) |
|
|
Dit was de wijze waar Mu5 de eerste keer werd vastgesteld in 2006. |
|
|
Vooraanzicht in 2010 toen de bunker qua struikgewas vrij kaal gezet was. (Foto: Collectie Oswald Pauwels) |
|
|
Vooraanzicht. Links het nog grotendeels dichtgemetste schietgat voor een mobiel 47mm kanon. Rechts het vrij zijnde schietgat voor de mitrailleur. |
|
|
Zicht op de rechter zijkant met het oreillon. |
|
|
Binnenzicht door het beperkt geopende schietgat voor het mobiel kanon. |
|
|
Binnenzicht door het geopende schietgat voor mitrailleur. Deze kamer is nog altijd aan de toegang volledig afgesloten. |
|
|
Rechter zijkant van de bunker met rechts het toeganssas, de uitstekende koepel en links het oreillon voor het schietgat van de mitrailleur. |
|
|
Achterzijde met van deze kant sterk uitstekend, de koepel. |
|
|
Zicht op de toegangscomplexen voor zowel mitrailleur (links) als mobiel 47 mm geschut (rechts). |
|
|
Achter de van de buitenkant nog zichtbare toegangsdeur voor de mitrailleurkamer, is ter hoogte van waar ooit de gepantserde deur zat, de bunker nog volledig dichtgemetst en afgesloten. |
|
|
De kanonkamer is wel al altijd vrij toegankelijk geweest. |
|
|
De kanonkamer zoals ze nu nog altijd te vinden is. Jammer dat graffiti geleidelijk aan de originele camouflage om zeep helpt.
Vooraan heb je nog enkel de draadstangen waar ooit een klein spoorsysteempje op zat om het kanon vlot te kunnen draaien binnen deze beperkte ruimte.
|
|
|
Detail van het schietgat voor het mobiel 47mm kanon. |
|
|
Linker zij- en voorkant van de bunker. |
|
|
Zicht op Mu5 vanaf de wegel naar Mu4.
De hoeve links is sterk vernieuwd. Dit is ook de hoeve waar bunkertje Mu6 nog staat.
|
|
|
Nogmaals Mu5 vanop hetzelfde wegeltje. |
|
|
| |
|
